Assemblage 

Ellen Brouwers 2014

Afmeting: 12 x 14 cm

Beschrijving O.L. Vrouwe van Halle (B)

In 1580 bombardeerde een overweldigend protestants leger de stad met kanonskogels.
Maar volgens de legende verscheen de Madonna  op de stadsmuren en onderschepte de vurige ballen in haar schoot: zij ving ze met haar rok op.
32 kanonskogels zijn nog steeds te bezichtigen in de kerk in Halle.

Zij valt binnen de categorie Zwarte Madonna's en in dit geval zou zij zwartgeblakerd zijn van het buskruit, waarover verderop in het artikel meer.
Na de reformatie woedde een felle strijd in België tussen de katholieken en de protestanten.
Onze Lieve Vrouw van Halle, als het oudste en belangrijkste Maria- heiligdom van België, werd het symbool en verzamelpunt voor Belgische katholieken . Daarom had de vernietiging van haar beeld door de protestanten, die al zoveel standbeelden hadden gesloopt, prioriteit.

Foto 1:

Antiek prentje van 'De Vrouwe van Halle en de Kanonballe'.

Het beeld zelf is 92,5 cm hoog en bevindt zich in de Martinusbasiliek te Halle en is in 1267 geschonken aan de kerk door de graven van Henegouwen.

Zoals hierboven reeds vermeld zou de madonna in de 16e eeuw tijdens het beleg van Philips van Kleef kanonballen in haar kleed hebben opgevangen. Echter dateert de oudst bekende verschenen versie, Nieuw Liedeken tot lof van O.L.Vrouwe van Halle, over deze gebeurtenis van meer dan drie eeuwen later.

Bovendien verschijnen pas vanaf de tweede helft van de 19e eeuw de kanonsballen op de prentjes en bedevaartvaantjes.

Foto 2:

Ik heb een oud geduldspelletje aangebracht met een (kanons)kogeltje. O.L.Vrouwe van Halle is onder meer de patroonheilige van de uitzichtlozen. Op deze manier geef ik hen een mogelijkheid om al spelenderwijs een uitweg te vinden.
In het midden een medaillon van O.L. Vrouwe van Halle.

Zwarte Madonna: buskruit? kaarsenroet? pre-christelijk beeld?

Over de oorzaak van de volledige verkleuring van het beeld wordt vermeld dat dat het gevolg zou zijn van oxidatie van zilver waarmee het beeld ooit bekleed was. Sporen van zilver zijn echter niet gevonden. De verkleuring daarom meer dan waarschijnlijk het gevolg van inwerking van roet van geofferde kaarsen en wierook. Feit is dan ook dat hoofden en handen of de naakte lichaamsdelen steeds donkerbruin gekleurd zijn. 

Daardoor wordt ervan uitgegaan dat het beeld thuishoort in de eeuwenoude, zelfs vóórchristelijke traditie van zwarte (Maria)beelden. Deze beelden gaan terug op de Egyptische godin Isis die vaak met haar zoon Harpokrates op de schoot is afgebeeld waardoor de gelijkenis met het Halse beeld treffend is.
(Bron en meer informatie over dit mystieke beeld: http://www.sintmartinusbasiliek.be/nl/de-basiliek/olv-van-halle/ )

Nog steeds wordt jaarlijks een processie gehouden waarbij het beeld door Halle wordt gedragen.

In 2016 voor het laatst in de oude stijl.

(Zeer) veel meer weten over het verschijnsel van de Zwarte Madonna's ? Dr. Annine E.G. van der Meer schreef er een boek over met vele foto's. Hierbij een preview: De Zwarte Madonna van Oer- tot Eindtijd.

Terug naar de Maagden uit de Kast