Foto (van links naar rechts)
Foto 1:
Overzicht schrijntje.
Materiaal: assemblage van leer en diverse gevonden materialen.
E. Brouwers 2014

Foto 2:
Binnenkant schrijntje.
Linkerzijde: het portret van Jolande, afkomstig van een prentje. Ik heb haar gevat in een assemblage van gevonden materialen om de sfeer van eenvoud en opsluiting aan te geven.
Rechterzijde: de moeder van Jolande (geen originele portret): gravin Margaretha, weergegeven op een wat rijkere achtergrond.
De vrouwen zijn gescheiden door de twee helften van het schrijntje, maar verbonden middels een kettinkje: de lijstjes zijn van origine een bestaande ketting van portretlijstjes waarin doorgaans een gezin wordt afgebeeld. Gescheiden door de twee compleet verschillende werelden, maar levenslang verbonden door de nauwe moeder-dochterverbinding. Moeder, die haar kind smeekt terug te komen en een voor haar bestemd leven te gaan leiden en de dochter daarentegen die een andere richting uit kijkt en vastbesloten is te blijven waar ze is.
Moeder heeft zich onvrijwillig, dan wel vrijwillig 'geketend' aan haar familiewapen, dat van Vianden (rechtsonder).
Jolanda heeft zich vrijwillig 'geketend' als bruid van Jezus (linksonder).

Foto 3:
Detail linkerluikje: een medaillon met in het midden een voorstelling van de jonge Jezus. Gevat in een koperen lijstje.
Aan de achterzijde is een soldaat te zien met een Frans hoofddeksel. Er is geen tekst te zien. Ca 1890.

Foto 4:
Overzicht buitenkant van het schrijntje.

Beschrijving Jolande:
Zij werd als jongste dochter van graaf Hendrik I van Vianden en Margaretha van Namen op Kasteel Vianden geboren.
Ze wil non worden, geheel tegen de wil in van haar ouders in. Wanneer Jolande 9 jaar oud is, bezoekt ze haar tante, de Abdis van Salines, en wil direct in het klooster blijven. Ze knipt zelfs haar lange haren af maar wordt onverbiddelijk door moeder mee terug naar Vianden genomen.

Op aanbeveling van de prior der Dominicanen in Trier, Walther von Meisenburgs, wil ze een aantal jaren later in het Dominicanenklooster Marienthal treden. Haar ouders echter, die Jolande met de edelman Walram II von Monschau willen laten trouwen om zo de invloed van graven van Vianden te consolideren, zijn tegen het klooster van Marienthal. Ze vinden het te min. En daarom sluiten ze Jolande op in burcht Schönecken.

Het gevecht tussen Jolande en haar ouders blijft nog jarenlang aanhouden tot ze haar uiteindelijk naar Marienthal laten gaan op 17-jarige leeftijd.
Daar blijft ze 35 jaar lang, ze wordt priores en laat het klooster opbloeien. Ze laat een kerk bouwen, richtte een bibliotheek op en verkrijgt kostbare relikwieën. Wanneer haar vader wordt gedood tijdens een kruistocht, treedt ook haar moeder in het Marienthal Klooster. Op 17 december 1283 komt ze te overlijden.
In 1825 wordt haar graf in het klooster herontdekt.

Jolande's standvastig voornemen om de rijkdom en de privileges der edelen in te ruilen voor een streng en vroom kloosterleven is zowel inspirerend als sensationeel te noemen.

Op 6 november 1999 werd de door de dominikaan Hermann von Veldenz geschreven Codex Mariendalensis (1293) teruggevonden op Ansemburg, door Guy Berg. Het op perkament geschreven manuscript bevat 6000 middelhoogduitse rijmversen over het leven van Jolande.

Foto links: het enige prentje wat bekend is van Jolande en wat ik gebruikt heb in mijn assemblage.

Foto's midden: in de Trinitarierkerk van Vianden bevindt zich de schedel van Jolande. Het weefpatroon c.q. traliemotief heb ik terug laten komen in het linkerluikje van mijn eigen schrijntje.Rechts de reliekzuil waarin zich de schedel bevindt. Dit schrijn is eigenlijk niet zichtbaar voor het publiek en staat achter het koor verborgen. Die dag had ik gewoon geluk.

Foto rechts: Een bladzijde uit de Codex Mariendalensis.

TIPTRIP:
Vianden is een twee tot driedaags bezoek meer dan waard. Er zijn vele kerkjes, kapellen, een klooster en natuurlijk het kasteel als absoluut hoogtepunt. Een paar kleine musea, veel horeca en prachtige wandelwegen, zowel langs de stadswallen als door de bossen er om heen.
Met warm weer zoek je het hogerop in het openlucht zwembad met een fantastische view over het dorp en het kasteel, met koud weer kun je het overdekt zwembad met saunacomplex bezoeken in het nabij gelegen Hosingen.
Een absolute tip om te gaan is het jaarlijks terugkerend middeleeuws feest op het kasteel dat 9 dagen duurt.

Met optredens en een middeleeuwse markt.

Ben je er dan 's avonds ook nog, dan heb je veel kans dat er in een klein cafeetje halverwege de hoofdstraat de middeleeuwse muzikanten hun luit verruild hebben voor een gitaar. Feest gegarandeerd!
Bezoek ook echt de bijzondere Trinitarierskerk, waar je Jolande ook in glas en lood ziet afgebeeld.
Helaas zul je in het kasteel zelf, waar Jolande tenslotte is geboren en getogen, niets maar dan ook niets van Jolande vinden. Haar naam komt zelfs niet voor in de zaal, voorzien van een wand met uitgebreide stamboom, ze is tenslotte geen stamhouder ... zij is dan wel geen grootheid als Hildegard von Bingen, maar op zich toch bijzonder dat een meisje al zo overtuigd en op zulke jonge leeftijd de soberheid van een kloosterleven verkiest boven een luxe leventje op een kasteel. 

Klik hier voor meer informatie over alle bezienswaardigheden in Vianden.

Terug naar het overzicht van de Maagden uit de Kast.